Dlaczego warto przeczytać książkę "Remanent 3":

- Autor zajmował się korupcją niemal przez całą karierę dziennikarską – mało kto w Polsce zna ową problematykę lepiej;
- Remanent 3 to papierowa skarbnica wiedzy na temat największych patologii w polskiej piłce nożnej i dziennikarstwo najwyższych lotów;
- Fascynujący zbiór korespondencji z piłkarskich mistrzostw Europy rozegranych w 1992 roku na boiskach Szwecji.

Opis z okładki książki "Remanent 3":

Remanent (żebym tylko nie pomylił tego rzeczownika!) czytać można retrospektywnie jako uporządkowany zapis czasów. I to jaki zapis!

Często przy lekturze książek łapię się na tym, że nie warstwa fabularna i rozwój akcji są dla mnie istotne, ale język. Język jest bowiem nie tylko narzędziem literatury, ale stanowi dla niej cel sam w sobie. Dlatego tak słabo interesują mnie choćby najgorętsze biografie, reportaże czy literatura faktu, o ile nie bazują na języku i próbują nam podać faktografię, zamiast zająć się tym, co jest literackim jądrem.

Z tego punktu widzenia Jerzy Chromik napisał nie tyle remanent, ale wzniósł literacko-dziennikarską wieżę z kości słoniowej. Skorzystał ze starych materiałów, aby przypomnieć nam, że niegdyś dziennikarstwo także stanowiło część literatury, jako że również karmiło się językiem. Dzisiaj z reguły już tak nie jest. Dzisiaj w świecie dziennikarskiego narcyzmu nie zauważamy często, z jakiego pnia ono wyrasta. Jaki kapitał zbijają dziennikarze bez przygotowania językowego, bez warsztatu pisarskiego, bez umiejętności odpowiedniego ujęcia tematu i tworzenia zdań, która winna być u nich równie ważna jak technika lewej i prawej nogi u piłkarza. Zdanie to bowiem broń masowego rażenia.

To nie jest w zasadzie książka, ale wykład na temat tego, jak można pisać. Jak można pójść na dowolne wydarzenie, na dowolną rozmowę, obejrzeć dowolny mecz albo jak sprzedać czytelnikom dowolną informację i zrobić z tego małe dzieło sztuki.

Wnerwił mnie ten Remanent okropnie, zmusza mnie bowiem do narzekania na dzisiejszą młodzież, stękania i biadolenia, ale przestanę to robić w jednej chwili, gdy przeczytam materiał równie sprawnie napisany jak to, co znajduje się w tej książce. Podkreślam: nie ważny, nie mocny, nie bezkompromisowy, nie dotykający istotnego społecznie tematu. Równie sprawnie NAPISANY. Wtedy powiem: dziennikarstwo przetrwało jako część literatury. Jej młodsze i mniej kochane rodzeństwo, ale jednak z tej samej rodziny, którą postanowiło zdradzić na rzecz doraźnych korzyści, pobieżności, lapidarności, pośpiechu i pogardy dla języka. Rodzeństwo, w którym cnotą jest „background”, „lead”, wreszcie „tytuł” i „tagi”, a nie język, który tak bardzo odróżnia nas od zwierząt.

Radosław Nawrot, Interia

Opis przygotowany przez SQN Store:

Pisanie o piłce nożnej wymaga pasji, rzetelności i odpowiedniego warsztatu. Doskonała polszczyzna, bezkompromisowość i dociekliwość – to wszystko potrzebne jest do przedstawiania niewygodnych faktów, zwłaszcza jeśli dotyczą sportu narodowego Polaków. W latach 80. i 90. oraz pierwszej dekadzie XXI wieku futbol w kraju nad Wisłą niszczyły afery korupcyjne. Świat poszedł do przodu, a włodarze rodzimej centrali nie dokonali samooczyszczenia, tkwiąc mentalnie jeszcze w poprzedniej epoce. Wówczas dobro piłki nożnej było na dalszym miejscu.

Jerzy Chromik nie potrafił przejść obojętnie obok tego problemu, ponieważ wychodził z następującego założenia: „Tu nie było co przepraszać, tu trzeba było pisać”. Dzięki jego zaangażowaniu, staranności i nieustępliwości powstało wiele tekstów obnażających prawdziwe oblicze ludzi polskiego futbolu. Ogromna wiedza tego dziennikarza na temat nieuczciwości zawodników, prezesów klubów i sędziów została wykorzystana przez reżysera Janusza Zaorskiego, który zaproponował mu rolę konsultanta przy filmie Piłkarski poker. Jak się później okazało, nie był to obraz fabularny, tylko dokumentalny.

To jednak nie był koniec przekrętów, ustawionych meczów czy wpadek dopingowych futbolistów, dlatego publicysta wciąż tropił korupcję, a teraz, po kilkudziesięciu latach intensywnej pracy, postanowił ujawnić cały zgromadzony materiał dowodowy w III tomie Remanentu.

Kto był nazywany „enfant terrible” polskiego futbolu? Ile „bułgarów” na prezenty gwiazdkowe dla najbliższych dostał Jan Tomaszewski przed jednym z meczów? W jakim województwie spotkanie z A-klasy zostało sprzedane za skrzynkę wódki? Jak potoczył się dalszy los Krzysztofa Czemarmazowicza, pierwszego sygnalisty wśród polskich arbitrów? Czego nauczył się Szymon Marciniak podczas kariery sędziowskiej? Dlaczego Gary Lineker cisnął opaską kapitańską w kierunku Carltona Palmera w starciu Szwecji z Anglią? Którym piłkarzom Trzech Koron fotoreporter „Svenska Dagbladet” zrobił zdjęcie przy reklamowym plakacie Zabójczej broni i jaki koncern mleczarski sponsorował reprezentację Danii na turnieju Euro '92?

Jerzy Chromik opisywał bulwersujące i skomplikowane sprawy w niezwykły sposób. Świetnie operował piórem i do każdego zagadnienia podchodził skrupulatnie. Był profesjonalistą w każdym calu. Jego Remanent 3 wprowadza czytelników w meandry korupcji w polskim futbolu, a młodych adeptów dziennikarstwa uczy, jak się w tym zawodzie odnaleźć.

Opinie o książce "Remanent 3":

– Słyszeliście? Wybuchła afera fryzjerska!
– Co ty, wciskasz nam jakiś suchar…
– Nie! Nie afera „Fryzjera”, tylko fryzjerska!
– Co się stało?
– Fryzjerzy kupowali agrest, golili i…sprzedawali jako winogrona.

To jeden z moich ulubionych dowcipów nawiązujący do afery „Fryzjera”, przy okazji której Jerzy Chromik potwierdził po raz kolejny najlepsze cechy swojego warsztatu: oryginalność, przewrotność, dowcip. Jeżeli sięgniecie po kolejny tom Remanentu, spotkacie się z dziennikarstwem najwyższej próby. Nic dziwnego, Jurek zdobywał ostrogi w tygodniku „Sportowiec”, najlepszym w Europie w latach 70. i 80. ubiegłego wieku czasopiśmie o tematyce sportowej. Wiem, bo sam czytałem je od dechy do dechy. To samo polecam w przypadku Remanentu.
Janusz Zaorski, reżyser

Jurek był naszym łącznikiem między realnym światem piłki nożnej a filmową fabułą. Dzięki temu ta druga nie jest li tylko fikcją scenarzysty.
Marian Opania, aktor

Dobrze jest czytać teksty Jurka Chromika, chociaż pisze często o złych stronach futbolu. To nie jest standardowe dziennikarstwo, to prawdziwa literatura sportowa! Dlatego jako kibic i książkożerca na pewno przeczytam trzeci tom Remanentu.
Olaf Lubaszenko, aktor i reżyser

Wnikliwość, dociekliwość i umiejętność otwierania rozmówców (czego sam kiedyś doświadczyłem) to cechy autora książki, którą trzymacie Państwo w rękach. Są one gwarancją, że lektura będzie nie tylko interesująca, ale dowiedzą się z niej Państwo wielu historii, które dotychczas nie były powszechnie znane lub zostały potraktowane powierzchownie. Opisał je doświadczony dziennikarz, który całe swoje zawodowe życie związał ze sportem i jak mało kto zna świat futbolu – zarówno jego blaski, jak i cienie. W najnowszej książce przybliża tę ciemniejszą stronę, która niestety przez lata towarzyszyła piłce nożnej. Jestem przekonany, że będzie to ważny głos, zwłaszcza ku przestrodze, aby nie ulegać pokusom i nie „brudzić” już nigdy tej wspaniałej dyscypliny sportu!
Dariusz Dziekanowski, ekspert Polsat Sport

Po głośnym wywiadzie z Darkiem Dziekanowskim i kilkunastu wstrząsających reportażach o przekrętach w naszej piłce nie miałem wątpliwości, że Jurek powinien być stałym gościem w Sportowej Sobocie, za którą wtedy miałem przyjemność odpowiadać. Nagrywałem z nim w drugiej połowie lat 80. tzw. setki na koronie „Stadionu Dziesięciolecia” i za każdym razem byłem pod wrażeniem jego wiedzy o naszej brudnej piłce.
Dariusz Szpakowski, komentator TVP Sport

Nie poznałem na zawodowym szlaku dziennikarza równie zaciekłego w zwalczaniu korupcji i dopingu w naszym futbolu. Szanowałem i szanuję Jurka za tę bezkompromisowość. Połączył nas też projekt kontynuacji Piłkarskiego pokera i bardzo żałuję, że mimo usilnych starań nie doszło do nakręcenia drugiej części filmu. A przecież faktów ze wspólnych ustaleń, nie tylko tych wrocławskich, na pewno by Januszowi nie zabrakło.
Andrzej Strejlau, trener

Biogram:

Jerzy Chromik
Publicysta. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu Warszawskiego. Reportaż dyplomowy obronił w pracowni Krzysztofa Kąkolewskiego. Zadebiutował w tygodniku „Sportowiec”. Publikował również w „Meczu”, „Expressie Wieczornym” i „Przeglądzie Sportowym”. Przeprowadził wiele głośnych wywiadów (najsłynniejszy to Spowiedź napastnika z Dariuszem Dziekanowskim). Autor demaskatorskich tekstów o korupcji w polskiej piłce. Konsultant filmu Piłkarski poker Janusza Zaorskiego. Od 2006 do 2020 w TVP Sport.